اگرچه شنیدن واژه “جراحی سرطان سینه” ممکن است در ابتدا دلهره‌آور به نظر برسد، اما این روش درمانی یکی از موثرترین راهکارها برای مقابله با سرطان پستان محسوب می‌شود. انجام به موقع جراحی می‌تواند نقش کلیدی در نجات جان بیمار و جلوگیری از پیشرفت سرطان ایفا کند. در این مقاله، به بررسی کامل ابعاد مختلف جراحی سرطان پستان می‌پردازیم تا با افزایش آگاهی، گام موثری در جهت انتخاب روش درمانی مناسب بردارید. در انتها نیز تجربه یکی از بیماران تحت درمان دکتر غلامرضا احتجاب را مشاهده خواهید کرد.
چرا جراحی سرطان سینه مهم است؟
در روند درمان سرطان پستان، جراحی یکی از مراحل حیاتی به شمار می‌رود. زمانی که سلول‌های سرطانی در بافت سینه شروع به رشد بی‌رویه می‌کنند، احتمال گسترش آن‌ها به نواحی اطراف یا اندام‌های دیگر وجود دارد. در چنین شرایطی، پزشک ممکن است تصمیم به برداشت کل یا بخشی از بافت پستان بگیرد. جراحی سرطان سینه با هدف حذف توده‌های بدخیم، کاهش خطر انتشار سرطان (متاستاز) و فراهم‌سازی زمینه برای درمان‌های مکمل مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی انجام می‌شود تا روند درمان با اثربخشی بیشتری دنبال شود.
انواع جراحی سرطان سینه
نوع جراحی به عواملی مثل اندازه تومور، مرحله سرطان، محل قرارگیری آن و وضعیت کلی سلامتی بیمار بستگی دارد. در ادامه، مهم‌ترین روش‌های جراحی سرطان پستان را معرفی می‌کنیم:
جراحی سرطان سینه؛ ماستکتومی (برداشتن کامل پستان درگیر سرطان)
ماستکتومی به معنای برداشتن تمام بافت سینه درگیر سرطان است و یکی از رایج‌ترین روش‌های جراحی برای درمان این سرطان محسوب می‌شود. این نوع جراحی در مواردی پیشنهاد می‌شود که:
- تومور بسیار بزرگ باشد یا نسبت به اندازه پستان، حجم زیادی را درگیر کرده باشد.
- سرطان در چند نقطه از یک پستان یا در هر دو پستان به طور همزمان دیده شود.
- بیمار در معرض ریسک بالای عود سرطان قرار داشته باشد یا به دلایلی، پزشک بخواهد خطر عود سرطان سینه را کاهش دهد.
انواع ماستکتومی:
ماستکتومی ساده (Simple or Total Mastectomy): در این روش از جراحی سرطان سینه، تمام بافت پستان بدون برداشت غدد لنفاوی به همراه توده سرطانی از بدن جدا خواهد شد. در مواقعی که سرطان در ناحیه بافت پستان متوقف شده باشد و به نواحی اطراف و غدد منتشر نشده باشد از این نوع ماستکتومی استفاده می‌شود.
ماستکتومی رادیکال اصلاح شده (Modified Radical Mastectomy): اگر توده سرطانی به غدد لنفاوی سرایت کرده باشد، همراه با بافت پستان بخشی از غدد درگیر شده نیز برداشته خواهد شد.
ماستکتومی رادیکال کامل (Radical Mastectomy): این نوع ماستکتومی امروزه در موارد بسیار نادری که سرطان بسیار گسترش یافته باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این جراحی تمام بافت پستان، بخشی از عضلات قفسه سینه و تمام غدد لنفاوی زیر بغل از بدن بیمار خارج می‌شود.
در بسیاری از موارد، بیماران می‌توانند پس از جراحی سرطان سینه از گزینه‌های بازسازی پستان بهره‌مند شوند که به بهبود ظاهر و روحیه بیمار کمک شایانی خواهد کرد.
جراحی سرطان سینه؛ لامپکتومی (برداشتن توده سرطانی با حفظ بافت پستان)
لامپکتومی یکی از دیگر روش‌های جراحی سرطان پستان است که در آن تنها تومور و بخشی از بافت سالم اطراف آن به عنوان حاشیه امن برداشته می‌شود. هدف این روش، حذف توده سرطانی در کنار حفظ فرم طبیعی پستان است. لامپکتومی معمولا در بیمارانی انجام می‌شود که:
- اندازه تومور کوچک‌تر از ۵ سانتی‌متر بوده و در یک ناحیه متمرکز است.
- امکان انجام پرتو درمانی پس از جراحی برای آن‌ها فراهم باشد.
در صورت رعایت دقیق اصول جراحی و پیگیری پرتو درمانی، اثربخشی این روش از نظر پیشگیری از بازگشت سرطان با ماستکتومی قابل مقایسه است.
بیشتر بخوانید: همه چیز را درباره پرتو درمانی سرطان سینه مطالعه کنید.
جراحی سرطان سینه؛ غدد لنفاوی (زیر بغل)
برای بررسی گسترش سرطان سینه، بررسی غدد لنفاوی زیر بغل اهمیت زیادی دارد؛ چرا که این غدد اولین مسیر پخش سلول‌های سرطانی هستند. بسته به وضعیت بیمار، پزشک یکی از دو روش زیر را انجام می‌دهد:
- بیوپسی غدد لنفاوی نگهبان (Sentinel Lymph Node Biopsy): در این روش از جراحی سرطان سینه، با استفاده از ماده رنگی یا رادیواکتیو، اولین غددی که ممکن است درگیر شده باشند شناسایی و خارج می‌شوند. اگر این غدد سالم باشند، نیازی به جراحی وسیع‌تر نخواهد بود.
- برداشتن کامل غدد لنفاوی زیر بغل (Axillary Dissection): اگر غدد نگهبان درگیر باشند، ممکن است نیاز به برداشتن تعداد بیشتری از غدد لنفاوی زیر بغل باشد. این روش معمولا در مراحل پیشرفته‌تر سرطان انجام می‌شود.
نجات جان بیماران در گرو تشخیص صحیح و اجرا دقیق روش‌های درمانی این سرطان است. برای اینکه بدانید کدام روش برای شما مناسب‌تر است، همین حالا با بهترین متخصص درمان سرطان در تهران مشورت نمایید.
مراحل آماده سازی برای جراحی
قبل از انجام جراحی سرطان سینه، بیمار باید تحت بررسی‌های دقیق قرار گیرد تا بهترین روش برای درمان سرطان انتخاب شود. این مراحل عبارت‌اند از:
سونوگرافی و ماموگرافی: برای شناسایی محل و اندازه دقیق توده سرطانی در پستان استفاده می‌شود.
MRI پستان: جهت بررسی‌های دقیق‌تر در بیمارانی با سینه‌های متراکم یا موارد مشکوک به درگیری دو طرفه پستان، از این روش تشخیصی بهره‌مند خواهند شد.
نمونه برداری یا بیوپسی: برای تایید نوع و درجه بدخیمی سلول‌های سرطانی پیش از جراحی باید از توده سرطانی نمونه برداری شود.
آزمایش خون و بررسی وضعیت قلبی: برای اطمینان از آمادگی عمومی بدن و بررسی عملکرد قلب قبل از بیهوشی
مشاوره روانشناسی: کمک به بیمار در پذیرش تغییرات بدنی و کاهش اضطراب پیش از عمل نقش بسیاری در روند درمان بیماران سرطانی دارد.
نکته: انتخاب نوع درمان به تعیین دقیق مراحل سرطان سینه بستگی خواهد داشت.
مراقبت‌های پس از جراحی و دوران نقاهت
مدت و شرایط دوران نقاهت بستگی به نوع جراحی انجام شده دارد. با این حال، برخی نکات مراقبتی میان بیماران مشترک است:
- احساس درد و تورم در ناحیه عمل و زیر بغل طی روزهای ابتدایی طبیعی بوده و با مصرف داروهای تجویزشده قابل کنترل است.
- در برخی موارد، حرکات دست محدود می‌شود که با گذشت زمان و انجام فیزیوتراپی بهبود می‌یابد.
- برای کاهش خطر عفونت، رعایت دقیق توصیه‌های بهداشتی و مصرف آنتی‌بیوتیک ضروری است.
- معمولا برای تخلیه مایعات اضافی از درنی استفاده می‌شود که چند روز پس از جراحی با نظر پزشک برداشته خواهد شد.
انتخاب پزشک متخصص؛ تصمیمی حیاتی
همان طور که قابل مشاهده است یکی از کلیدی‌ترین عوامل در موفقیت جراحی سرطان سینه، انتخاب یک متخصص ماهر و با تجربه است که این انتخاب علاوه بر تضمین درمان، دوره نقاهت کوتاه‌تری بعد از جراحی نیز در پی خواهد داشت. پزشکی که با دانش روز، تجربه کافی و مهارت جراحی دقیق بتواند بهترین نتایج ممکن را برای بیمار رقم بزند.
در ادامه رضایت یکی از بیماران دکتر غلامرضا احتجاب رادیولوژیست و انکولوژیست سرطان را مشاهده خواهیم کرد.
❓سوالات متداول درباره جراحی سرطان سینه:
بله. بازسازی پستان می‌تواند در همان زمان جراحی اولیه یا مدتی بعد، با استفاده از پروتز یا بافت بدن خود بیمار انجام شود.
عوارض ممکن است شامل درد، خونریزی، جای زخم، تغییر شکل پستان، یا در مواردی، ورم بازو باشد. البته بسیاری از این عوارض با مراقبت صحیح کنترل می‌شوند.
اگر کل پستان برداشته شود، شیردهی ممکن نخواهد بود. اما در لامپکتومی، احتمال حفظ توانایی شیردهی وجود دارد.
سخن پایانی: جراحی سرطان سینه، گامی مؤثر برای بازگشت به زندگی
جراحی سرطان سینه، اگر به درستی و در زمان مناسب انجام شود، می‌تواند شانس درمان کامل و طول عمر بیمار را به طرز چشمگیری افزایش دهد. با آگاهی، انتخاب درست و حمایت تیم پزشکی، می‌توان این مسیر سخت را با امید پشت سر گذاشت.
