غربالگری سرطان سینه به مجموعه اقدامات اولیه که به منظور تشخیص زود هنگام علائم بیماری سرطان در پستان های فرد انجام میشود، گویند. تشخیص صحیح و موفقیت در غربالگری سرطان سینه به عوامل مختلفی بستگی دارد و در عین حال می تواند مزایای نظیر شروع درمان در مراحل اولیه را به دنبال داشته باشد. در این مقاله به روش های متداول انجام این نوع غربالگری و زمان انجام آن میپردازیم بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
چرا غربالگری سرطان پستان برای زنان ضروری است؟
غربالگری سرطان پستان، به معنای شناسایی زودهنگام بیماری پیش از بروز علائم حاد آن است که برای زنان از یک محدوده سنی به بعد انجام آن ضروری است. غربالگری از مهمترین ابزارهای تشخیص زودهنگام این بیماری است و اگر به موقع تشخیص داده شود درصد موفقیت درمان آن افزایش پیدا میکند. در ادامه دلایلی که انجام غربالگری سرطان سینه را برای زنان را ضروری میکند را بیان خواهیم کرد:
📌 تشخیص زودهنگام سرطان و افزایش شانس درمان سرطان
📌 کاهش نرخ مرگ و میر بر اثر سرطان سینه
📌 امکان استفاده از درمانهای آسان تر و کمتر تهاجمی
📌 افزایش کیفیت زندگی فرد
📌 کاهش هزینههای درمان ثانویه
📌 پیشگیری در افراد با ریسک خطر بالا
بهترین سن انجام غربالگری سرطان پستان چه زمانی است؟
انتخاب بهترین زمان برای انجام غربالگری سرطان پستان به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. در ادامه توصیههای کلی برای زنان در سنین مختلف را بیان خواهیم کرد:
در زنان ۴۰ تا ۴۹ سال بهتر است این غربالگری با توجه به عوامل خطر و نظر پزشک انجام شود و زنانی که ریسک ابتلا به این نوع سرطان در آن ها بالاست به طور مثال افرادی که مادر یا خواهر مبتلا به این بیماری مبتلا را دارند، باید این غربالگری را حتی پیش از 40 سالگی انجام دهند.
زنان ۵۰ تا ۷۴ سال بهتر است هر سال ماموگرافی انجام دهند تا از وجود تومورهای سرطانی در سینه خود مطمئن شوند. یرا خطر ابتلا به سرطان پستان در این سنین افزایش پیدا می کند.
انجام غربالگری در زنان بالای ۷۵ سال بستگی به وضعیت سلامت عمومی آن ها دارد و اگر امید به زندگی بالایی دارد، می تواند از مزایای این غربالگری بهرمند شود.
زنانی که خطر ابتلا به سرطان سینه در آن ها بالاست قبل از 35 سالگی با کمک ام آر آی و سونوگرافی سینه می توانند این غربالگری را هر سال با نظر پزشک انجام دهند.
اما به طور کلی معاینه سینه ها از سن ۲۰ سالگی هر ۱ تا ۳ سال یکبار توصیه میشود. همچنین با معاینه سینهها توسط خود فرد، میتوان از تغییرات پستان آگاه شد و پزشک را از این تغییرات آگاه کرد.
بیشتر بخوانید: درمان سرطان سینه
غربالگری سرطان پستان چگونه انجام می شود؟
در ادامه این مطلب رایجترین و مؤثرترین روشها غربالگری سرطان سینه را معرفی و تشریح خواهیم کرد:
ماموگرافی
ماموگرافی یکی از مهمترین و اصلی ترین روش ها برای بررسی و ارزیابی سینه ها از وجود علائم سرطان است در این روش از اشعه ایکس طول موج پایین استفاده شده که می تواند تصاویری از درون پستان ها تهیه کند. در این روش بیمار در مقابل دستگاه ماموگرافی ایستاده و سینه بین دو صفحه قرار داده و فشرده میشوند و از زوایای مختلف تصویربرداری می شود. ماموگرافی می تواند توده های بسیاری ریزی که در معاینه فیزیکی قابل تشخیص نیستند را شناسایی کند. این روش معمولا در زنان بالای 40 سال توصیه می شود.
سونوگرافی سینه
سونوگرافی سینه در غربالگری پستان می تواند مکمل ماموگرافی باشد در این روش از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر بافت سینه استفاده می شود. این روش همانند سایر سونوگرافیها انجام میشود و بدون اشعه بودن از مزایا آن است. سونوگرافی سینه معمولا برای زنان جوان که بافت سینه متراکم تری دارند تجویز می شود. همچنین در این روش میتوان تفاوت کیست های داخل جامد و داخل مایع را از هم تشخیص داد.
ام آر آی سینه
MRI پستان می تواند تصاویر سهبعدی از درون بافت سینه تهیه کند و معمولا در زنانی که خطر ابتلا به سرطان سینه در آنها بالاست توصیه میشود. این روش حساسیت بالای در تشخیص تومورهای کوچک دارد.
معاینه فیزیکی پستان
پزشک متخصص، پستانها را به صورت بالینی بررسی میکند و تا از وجود هرگونه توده یا تغییر غیرطبیعی مطمئن شود.
خودآزمایی سینه
خود آزمایی پستان ها گرچه یکی از روش های غربالگری قطعی نیست، اما میتواند به آگاهی تغییرات پستان کمک کند. زنان میتوانند به صورت ماهانه سینه های خود را بررسی کنند و پزشک متخصص را از وجود هرگونه توده، فرورفتگی یا تغییر رنگ پوست، آگاه کنند.
بیوپسی
بیوپسی پستان یا نمونه برداری از بافت سینه یک روش قطعی در غربالگری است که به تشخیص سرطان سینه کمک میکند. در این روش از طریق سوزن های مخصوص سلول ها بافت مشکوک از بدن خارج شده و آزمایشگاه توسط پاتولوژیست بررسی می شود.
خطرات غربالگری سرطان پستان
غربالگری سرطان پستان، اگرچه ابزاری حیاتی برای تشخیص زودهنگام است، اما مانند هر روش پزشکی دیگر، میتواند خطرات و محدودیتهایی داشته باشد. در ادامه، به مهمترین خطرات و چالشهای غربالگری سرطان پستان اشاره خواهیم کرد:
نتایج مثبت کاذب: طی روشهای غربالگری سرطان سینه ممکن است برخی تودهها شناسایی شوند که بدخیم نبوده و خطری به دنبال ندارد.
نتایج مثبت کاذب: شاید روش های از قبیل سونوگرافی و ماموگرافی نتواند علائم را به درستی تشخیص دهد در نتیجه سرطان بدون آگاهی از وجود آن رشد کند.
عوارض اشعه: قرار گرفتن در معرض اشعه می تواند در داز مدت عوارضی به دنبال داشته باشد.
استرس و اضطراب روانی: روند غربالگری، به ویژه زمانی که نتایج نامشخص یا مثبت کاذب باشد، میتواند منجر به اضطراب و نگرانی شود.
هزینههای اضافی: در صورت دریافت نتایج غیرطبیعی، فرد ممکن است نیاز به آزمایشهای تکمیلی و گرانقیمت داشته باشد.
نتیجه گیری
غربالگری سرطان پستان اقدامی مهم در حفظ سلامت زنان و درمان به موقع و قطعی این بیماری است. افزایش شانس درمان موفق، از مزایای غیرقابل انکار آن است. غربالگری به موقع و منظم به زنان این فرصت را میدهد که در مراحل ابتدایی بیماری پیش از گسترش آن، اقدامات لازم آن انجام شود تا از نیازی به استفاده از درمان های تهاجمی مانند جراحی و برداشت سینه پیشگیری شود.